Lokale verkiezingen in Nederland

Lukas Van Dongen - 14 maart 2022

Volgende week houden we in Nederland verkiezingen voor onze gemeenteraden. Op 14, 15 en 16 maart mogen we naar de stembus en er staat natuurlijk veel op het spel. Dit komt omdat Nederlandse gemeenten onderdeel zijn geworden van iets waar Belgen maar al te bekend mee zijn: decentralisatie. Gemeenten worden steeds meer verantwoordelijk voor taken die eerst op nationaal niveau werden uitgevoerd, zoals de jeugd- en armoedezorg. Dat onze gemeenten dit helemaal niet kunnen betalen is weer een ander verhaal. Duidelijk is in ieder geval dat het enorm belangrijk is wie we in de gemeenteraden verkiezen. Daarom gaan wij als Partij van de Arbeid en Jonge Socialisten de strijd aan.

Er zijn dan ook meer dan zat partijen die een plekje in de gemeenteraad willen bemachtigen. Onze Tweede Kamer telt inmiddels maar liefst negentien (!) fracties en de versplintering is ook op lokaal niveau zichtbaar. Hoewel lang niet alle nationale partijen overal meedoen, groeien lokale partijen steeds meer in invloed. Hier kunnen nog wel eens enge mensen tussen zitten. Zo staat voormalig wethouder Richard de Mos bovenaan de peilingen in Den Haag – hoewel een onderzoek wegens corruptie tegen hem loopt – en domineert het extreemrechtse Leefbaar Rotterdam al twee decennia de tweede stad van Nederland. De nieuwe landelijke partijen, zoals het paneuropese Volt en het intersectionele BIJ1 doen vooral in de grote (studenten)steden mee. Het extreemrechtse JA21 – onze versie van de N-VA – doet zelfs alleen in de hoofdstad mee.

Waar staan wij in dit verhaal? De PvdA profileert zich vooral op het thema wonen. Nederland lijdt net als België onder absurd hoge huizenprijzen en een tekort aan sociale huurwoningen en starterswoningen. Dit omdat de overheid de regie over Volkshuisvesting heeft opgegeven en belleggers vrij baan geeft. Op lokaal niveau wil hier wij veel aan doen, bijvoorbeeld door middel van het instellen van opkoopbescherming. De grote tegenstanders zijn hier de VVD – de neoliberale partij van Mark Rutte die al 11 jaar aan de macht is – en hier en daar D66 – de progressieve middenpartij die als het even uitkomt toch wel rechts is. Zij geloven dat de markt de woningnood vanzelf wel oplost, iets wat hun welgestelde achterbannen natuurlijk niet erg vinden.

Als Jonge Socialisten dragen wij natuurlijk ons steentje bij. Door het hele land hebben wij meer dan 100 jonge kandidaten die klaar staan om het sociaaldemocratische geluid lokaal uit te dragen. Wij steunen hen door middel van online campagnes, het verlenen van campagnefonds en onze enige echte campagnetour. Wekenlang gaan wij het hele land door om onze lokale kanjers te steunen. Wij zijn met onze eigen ogen dat de energie er voor de campagne helemaal inzit en we hopen zoveel mogelijk van hen de komende vier jaar terug te zien in de raad.

Of we gaan winnen, dat zien we volgende week. De PvdA hangt al het hele jaar rond 9 zetels in de landelijke peilingen, hetzelfde aantal als we nu al hebben. Toch zijn er signalen dat we in de lift zitten. Zo staan we in Amsterdam en mijn eigen Utrecht op winst in de peilingen en zien we met eigen ogen dat de kiezer op straat steeds enthousiaster wordt over ons verhaal. Mensen zien dat hun kinderen geen huis kunnen kopen of dat de lokale bibliotheek wordt gesloten en willen hier wat aan doen. Volgende week hopen wij hiervoor steun van de kiezer te ontvangen.

Lukas Van Dongen is internationaal secretaris van de Jonge Socialisten in de PvdA in Nederland.